شخصی از امام صادق(ع) پرسید: زندگی ات را بر چه نهادی؟

فرمود بر چهار چیز :

ایشان اصول و زیر بنای زندگی شریفشان را بر پایه این چهار اصول مهم و اساسی قرار داده اند كه عبارت است از:

1. دانستم دیگری كارم را انجام نمی دهد پس خود تلاش كردم. خداوند می فرماید: ان لیس للانسان الا ما سعی و ان سعیه سوف یری (سوره نجم آیه 39 و 40) برای انسان نیست جز آنچه برایش سعی و تلاش و كوشش دارد و این كوشش او فردای قیامت لحاظ خواهد شد.

2. دانستم خدا بر كارهایم آگاه است پس از او حیا كردم. وقتی انسان به این حقیقت رسید و قلبش تسلیم عقلش شد كه عالم محضر خداست و خدا هر آینه به احوال او آگاه است همانطور كه قرآن می فرماید: الم یعلم بان الله یری (سوره علق آیه14 ).

این باور هم برای او امیدبخش است از این جهت كه در تنهایی ها و نگرانی ها وجود خدا را در كنارش احساس كرده و آرامش می یابد. و از طرفی برای او ایجاد ترس كرده و همانگونه كه حضرت اشاره می كنند حالت شرم و حیا در او به وجود خواهد آمد و این عاملی بازدارنده از معاصی خواهد بود.

3. دانستم روزیم را دیگری نمی خورد پس اطمینان یافتم. ( اكثر نگرانی ها و اضطرابهای امروزی به خاطر حرص زدن بر رزق و روزی است كه خدا وند تضمین كرده به انسان برساند پس جایی برای نگرانی و اضطراب نخواهد بود بلكه به عكس اطمینان و آرامش خواهد آمد.

4. دانستم آخر سرنوشتم مرگ است پس خود را آماده كردم( امام سجاد در دعای شب 27 ماه مبارك رمضان عرضه می دارد:اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَةَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ وَ الاسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ1]
خدایا دورى از خانه فریب،و بازگشت به خانه جاویدان،و آمادگى براى مرگ پیش از رسیدن آن را روزى‏ام گردان. كسی كه بداند دیر یا زود خواهد مرد و رهسپار آخرت خواهد شد خود را برای سفر مرگ مهیا خواهد ساخت.


«بحارالانوارج75ص228»